İntibakta Gelinen Son Nokta
2013 yılının dilekleri hepimizce sağlık, mutluluk, huzur ve biraz da para olmuştur. Hepimizin bu en temel ve masum dileği ile bir yılı daha geride bıraktık.
Emeklilerin parasal dilekleri intibak yasasının getirisi ile örtüşüyor, Ocak 2013 aylıkları umutla bekleniyordu. İntibak yasası yaraları sarmasa da toplumsal huzurun bir göstergesi olarak nitelendiriliyordu.
Ancak; Akbank Mensupları Tekaüt Sandığı Vakfı emeklilerin maaş hesaplarına geçtiği Ocak aylıkları ile tam bir şok yaşattı. Telefonlarım hiç susmadı. Emekliler cüzi olarak aldıkları veya hiç alamadıkları intibaka isyan ediyorlardı.
Sevgili emekliler çok üzgünüm! Vakfımızda 2000 öncesi emeklilerin yasal cari aylıklarına maalesef intibak uygulanmadı. Vakıf-Sandıklar 506 sayılı yasanın geçici 20.maddesi ( b) bendine göre SSK maaşları altında maaş ödeyemezler. Bu yasal bir zorunluluktur. Dolayısıyla SSK maaşlarına intibak uygulanması sonrasında SSK altında kalan Vakıftan aldığımız yasal aylıklarımız cüzi artışlarla SSK seviyesine getirilmiş, SSK üzerinde kalan vakıf maaşlarına ise hiçbir işlem yapılmamıştır.
Anayasa Mahkemesi; Vakıf-Sandıkların devir kararının iptal başvurusunu reddettiği gerekçeli kararında.“ 5510 sayılı kanunun geçici 20 maddesi kapsamındakilerin aylık ve gelir farklarının devirden sonra Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenmeye devam edilmesi zorunluluğunun bulunması. Vakıf senedinde bulunmasına rağmen karşılanmayan sosyal haklar ve ödemelerin yalnızca sandıklar tarafından değil aynı zamanda sandık iştirakçilerini istihdam eden kuruluşlarca da ödenmesi öngörüldüğünden kural kapsamındakilerin haklarının korunmadığı söylenemez” denilerek“ Dava konusu kural Anayasanın 2.maddesindeki Sosyal Hukuk Devleti ilkesine aykırı değildir iptal işleminin reddi gerekir” kararını almıştır.
5510 sayılı yasanın geçici 20 maddesi ve Yüksek Mahkemenin mezkûr kararına karşın Sosyal Güvenlik Kurumu yasal dayanağı olmayan bir talimatla devir tarihini dahi beklemeksizin vakıf maaşlarını SSK maaşları ile eşitlemiş, bir kısım emeklilerin de maaşlarını hemen hemen SSK maaşlarına yaklaştırmıştır.
Böylece 2000 öncesi emeklilerin vakıf senetlerinden doğan kazanılmış hakları Sosyal Hukuk Devleti ilkesine aykırı şekilde bertaraf edilmiştir.
Ayrıca, Yargıtay 10 HD 4.07.2002 T.3721 E 6118 K ile “ Vakıf Sandıklara tabi olarak çalışanlardan azami kazanç sınırı üzerinden prim alınmışsa fazlalık belirli oran dâhilinde yaşlılık aylıklarına yansıtılmalıdır” kararı da yok hükmünde sayılmıştır.
Avrupa İnsan Hakları sözleşmesinin 14. maddesiyle güvence altına alınan “ayrımcılığa uğramama” hakkı da intibak uygulaması ile ihlal edilmiştir.
5510 sayılı kanunun geçici 20. maddesinin 12 fıkrasında; “ 30.04.2008 tarihinden itibaren sandıklarca bağlanmış ve bağlanacak olan gelir ve aylıklara yapılacak artışlar, 506 sayılı kanuna göre bağlanan gelir ve aylıklara yapılan artışlardan fazla olamaz” denilmektedir. Nitekim her altı ayda bir yapılan enflasyon zamları yasal cari maaşımıza SSK oranında intikal ettirildiğine göre intibak yasasından ortaya çıkan SSK muadil maaşlarına göre hesaplanmış intibak artış farklarının da Vakıf-Sandıktan alınan yasal cari maaşlara yansıtılması gerekir. Yasanın bu önemli hükmü de yok sayılmıştır.
“Kanunların bittiği yerde zulüm başlar” sözünün sahibi William Pitt’i saygıyla anıyoruz.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararına göre 506 sayılı kanunun geçici 20.maddesi gereğince kurulan Vakıf-Sandıklar dördüncü Sosyal Güvenlik Kuruluşu olarak kabul edilmiştir. Adı geçen Sosyal Güvenlik Vakıfları ayrı tüzel kişiliğe sahiptir.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Maliye ve Ticaret Bakanlıkları ile birlikte Vakıf-Sandıklar üzerinde kontrol ve murakabe yetkisi bulunmaktadır. Yapılan denetimlerde herhangi bir yolsuzluk saptandığında yasal işlemlerin yapılabileceği açıktır. Ancak; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Vakıf senedi düzenlemek, Vakıf senedi ile getirilen hakları ortadan kaldırmak, vakıf senetlerini değiştirme yetkisi bulunmamaktadır.
Sosyal Güvenlik Kurumu Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğünce Vakfımıza gönderilen İntibak uygulama yöntemini açıklayan 25.06.2012 tarih 52024 sayılı yasal dayanağı olmayan talimatın 6111 sayılı torba yasanın 53.maddesini işaret ettiği görülmektedir. Kanunun kabul tarihi 13.2.2011 resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdiği tarih 25.02.2011 dır. Bu kanun maddesine göre 506 sayılı kanunun geç. 20.maddesinin( b ) bendine eklenen fıkra ile “Birinci fıkranın (b) bendinin uygulanmasında yardımların sağlanması ve bağlanması yönünden alt sınırın belirlenmesinde muadil miktar karşılaştırması esas alınır. Ancak, gelir ve aylıkların arttırılmasında 506 sayılı kanuna göre bağlanan gelir ve aylıkların artırımına ilişkin hükümler devir tarihine kadar uygulanmaz. 5510 sayılı kanunun geçici 20.maddesinin onikinci fıkrasında yer alan hükümler ve sandıkların uygulamaları saklıdır. Bu hüküm yürürlüğe girdiği tarihten önceki artışlarda ve görülmekte olan davalar hakkında da uygulanır.” denilmektedir.
506 sayılı yasanın geçici 20.maddesi kapsamındaki Vakıf-Sandıklar vakıf senetleri ile 506 sayılı kanun kapsamında veya paralelinde maaş bağlamaktadır. SSK üzerinde vakfımızca bağlanan aylıklar da yürürlükten kaldırılan sosyal sigortaların gösterge sistemine göre bağlanan aylıklar olup vakfımızda da 1999 yılı Aralık ayında yürürlükte bulunan gösterge ve üst gösterge tabloları bulunmaktadır. (Vakıf senedi 105.madde)
6111 sayılı kanunun 53. maddesi Vakıf-Sandıklardan 506 sayılı kanunun gösterge sistemine göre gelir ve aylık almakta olanların kazanılmış haklarını koruyan, vakıf uygulamalarını saklı kılan bir kanun olup yeni bağlanacak maaşlara ilgi yasa muadil aylık uygulaması getirirken, yorum farkı ile SGK tarafından aleyhimize kullanılmıştır. Vakıf-Sandıklar da yasal dayanağı olmayan SGK yazısına uyum sağlamışlar, yasalar değil ilgi yazı yasal dayanak olarak kabul görmüştür.
Şayet 6111 sayılı torba yasanın 53.maddesi SGK’ nın yorumladığı gibi olsa “altı ayda bir yapılan enflasyon artışları da SSK seviyesindeki aylıklara yapılırdı. Kanunun yürürlüğe girdiği 2011 yılından bu yana da emekli aylıklarınız SSK muadil aylığından yüksek olduğu için yasal vakıf aylığınıza enflasyon artışı yansıtılmamıştır” bilgisi vakfımız tarafından hepimize gönderilirdi. Yıllardır vakfımızda yapılan uygulamaların da intibak artışı uygulaması ile korunamadığı görülmüştür.
Hâlbuki doğru tektir. 2000 öncesi emeklilere intibak hususunda yapılan vakıf uygulamasının doğru olmadığını düşünüyor son kararı ve noktayı yargının koyacağına inanıyoruz.
Hits: 218
